"Wow, đây chính là Như Nguyệt!"
Với những bạn yêu sử Việt thì đây là một dòng sông vô cùng ý nghĩa, vì nó là địa điểm của một trận đánh lừng danh quyết định vận mệnh dân tộc.
Như Nguyệt là nơi diễn ra trận đánh sau cùng của vương triều nhà Tống tại Việt Nam. Trận đại chiến đẫm máu diễn ra trong nhiều tháng ròng rã, kết thúc bằng chiến thắng tuyệt đối của quân Việt và thiệt hại nhân mạng cực lớn của quân Tống, đập tan hoàn toàn ý chí xâm lược của họ, buộc họ phải thừa nhận Đại Việt là một quốc gia riêng.
Nói chung dân mình mỗi khi có đánh nhau thì máu lắm, họ hăng hái giúp Lý Thường Kiệt xây dựng một tuyến phòng thủ trên sông Như Nguyệt để biến đây thành nơi diễn ra trận đánh cuối cùng (như kiểu chiến trường Hogwarts). Do quân Tống đông gấp đôi mình, phang nhau trực tiếp với nó thì vỡ mồm thôi chứ không được gì cả (nó 100k, mình 60k)
Phòng tuyến được xây dựng bằng đất, có đóng cọc tre dày mấy tầng. Dưới bãi sông là các hố chông ngầm tạo thành một cửa ải rất vững chắc và đáng sợ. Gì chứ chết vì rớt vào hầm chông thì khỏi phải bàn về độ thốn. Quân Việt đóng thành từng trại trên suốt chiến tuyến dài 80 cây số, nín thở chờ giặc tới.
Tôi đứng đây như nhìn thấy ánh đuốc lung linh chạy dọc sông Như Nguyệt trong cái đêm trước khi diễn ra trận đánh định mệnh đó. Quốc phụ Lý Thường Kiệt cho người vào đền thờ Trương Hống, Trương Hát ở phía nam bờ sông Như Nguyệt, giả làm thần đọc vang bài thơ:
Sông núi nước nam vua nam ở
Rành rành định phận tại sách trời!
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm?
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời!
