Nguyễn Văn Huệ và Lê Ngọc Hân gặp nhau lần đầu khi chàng ra bắc tiêu diệt họ Trịnh. Không phải như quan điểm ngày nay, thời đó cả nam bắc đều sợ Tây Sơn và xem họ là giặc. Cũng phải, từ đâu mọc ra ba ông tướng đứng lên triệu tập hào kiệt thiên hạ đốt phá cướp bóc quan lại, thanh thế hùng hổ bốn phương, khiến cho cả Lê Trịnh Nguyễn lúc ấy đều khiếp hãi.
"Bờ cõi thanh bình đã hai trăm năm
Ở nơi thâm cung xuân sắc, người đẹp bị khóa chặt
Cô đơn nằm trên nệm gấm hồng tươi
Say giấc mộng bướm dưới lớp áo hoa biêng biếc
Không phải là thần tiên không có người sánh đôi
Mà cám cảnh thơ ngây bỗng vương lòng lưu luyến
Song the hiu quạnh, bông mai đượm tuyết
Vườn uyển sâu thẳm, liễu ám khói sương
Mùa hoa đi qua, xuân cũng đã hết
Cánh hoa tàn, tơ mành buông, thật là đáng thương
Tùng Tùng! Đâu đó vang lên tiếng trống ven thành
Lũ rợ Kiệt đến, bụi mù khắp Tràng An
Chưa cuối hè mà đã có gió lay lá
Đương xuân chín mà bỗng lác đác giọt mưa bứt hoa."
Ngọc Hân đứng nép phía sau vua cha, bẽn lẽn nhìn người anh hùng Tây Sơn vào chầu. Ấn tượng ban đầu của Ngọc Hân về Nguyễn Huệ là một người đàn ông già dặn phong trần, mặc áo vải lòe loẹt, nói giọng Bình Định nặng trịch. Nàng vốn con gái Hà Nội kiêu kỳ, lại là công chúa quyền quý của một dòng tộc cai trị Việt Nam mấy trăm năm. Trong số những người con của Lê Hiển Tông thì Ngọc Hân là cô bé xinh đẹp và nết na nhất. Hai người vốn chẳng có gì xứng đôi cả.
"Đấng mày râu không có gan giữ được cung thành
Để bực quần thoa phải gán thân cho giặc mạnh
Con gái Thiên vương phải làm phi cho Thượng Công
Nào phải bậc chúa hoa tầm thường."
Nguyễn Huệ tuy là bậc trượng phu thét ra lửa mửa ra khói nhưng khi thấy Ngọc Hân kiều diễm quá cũng bị đốn tim, đổ cái rầm như một tòa nhà cao tầng bị ăn cắp vật tư. Nguyễn Hữu Chỉnh tìm cách mai mối Ngọc Hân cho Nguyễn Huệ. Quân Tây Sơn chuyên đánh cướp nên giàu khỏi bàn. Ngày làm đám hỏi xem sính lễ của Nguyễn Huệ còn oách hơn Sơn Tinh Thủy Tinh đi hỏi Mỵ Nương. Để liệt kê xem: hai trăm lạng vàng, hai ngàn lạng bạc, hai chục tấm đoạn màu, bày biện gươm giáo cờ quạt. Chưa kể mấy ông họ nhà gái đi ăn cưới khỏi cần phong bì, ra về còn được chú rể biếu 200 lạng bạc nữa. Thanh niên Nguyễn Huệ rất biết chơi, mà lại còn chơi rất đẹp.
"Để tỏ lòng tôn vinh đối với hoàng tộc
Sính lễ cùng nghi thức hết sức đặc biệt
Ngựa xe như mây nước, tùy tòng mặc toàn gấm vóc
Đám phù rể phong lưu, áo mũ xênh xang.
Bọn phu quạt, phu khiêng kiệu đều lạ lùng
Người kinh đô thấy đều gọi là ‘cha’
Ai cũng hâm mộ chú rể
Còn cô dâu trông thấy chàng rể thì buông đôi tay.
Quần áo thì sặc sỡ diêm dúa, giọng nói thì trọ trẹ
Dáng dấp ngang tàng, da dẻ nhăn nhúm."
Ngọc Hân vốn khi ấy chẳng có tình cảm với Nguyễn Huệ, lại hơi sợ sệt, nhưng là người có ăn học nên khi đối đáp thì cũng lựa lời, bảo rằng lấy được chàng là một may mắn lớn. Nguyễn Huệ nghe người đẹp nịnh thì sướng tít mắt, cười hề hề suốt. Năm ấy công chúa mới 16 tuổi, còn anh hùng áo vải thì vừa 33. Rồi thì cũng đến lúc động phòng. Mấy em dưới 18 đề nghị che mắt lại và skip qua đoạn này, không nên đọc nếu không có phụ huynh đọc cùng.
"Ở bên trong, một vật trông rất nguy nga
Cùng với tứ chi, sừng sững thành năm ngọn
Lúc tĩnh lặng, giống như cao tăng nhập tọa
Lúc động đậy, tựa như võ biền vừa hát vừa múa.
Chẳng nói chẳng cười chẳng từ tốn
Gầm lớn một tiếng, mãnh liệt như hổ
Nghìn cân sà xuống, chồm hỗm chiếm bộ ngực như bơ
Tức tối xé rách chiếc váy là đang che cặp đùi tựa tuyết
Vật này ai cũng biết là có thể đâm người
Ngúc ngoắc rồi chọc vào cánh cửa êm ấm
Bông hoa kiều diễm trên cành bị oanh khùng giày vò
Con oanh khùng không hề giữ gìn bông hoa kiều diễm
Lớp lớp màng hoa, tiếng xé vải
Mảnh mảnh lò chì bốc lên những ngọn khói
Răng nghiến, xác thịt rung, mồ hôi như dầu
Nện bừa, rút quấy, làm không dừng
Phút chốc, giọt hồng trinh rớt trên dải váy
Âm thầm mấy độ xuân qua
Trên thân thiếp hai lỗ tựa vòng khâu
Trong nháy mắt thông thống thành một hốc lớn
Vén áo lót kiểm tra bỗng kinh ngạc
Bị sờ bóp không đáng giá nửa xu
Thâm tím, không còn màu trắng xưa kia
Méo mó, khác rồi khối tròn thưở trước
Gọi a hoàn bưng chậu nước đi tiểu một cái
Tiếng nước tiểu như dòng thác tuôn
Dòng thác sóng sánh một đi không trở lại
Ngọn gió thổi rụng cánh hoa đào
Hoa đào kiều diễm, khiếp sợ, không chịu nổi gió
Gió ngớt, hồn hoa còn thấy mệt lả
Vóc liễu gầy đi ba phần
Áo lụa gấp rộng một nửa
Việc này tuy không đến nỗi chết người
Nhưng cứ sớm mây chiều mưa sao lại không nát bét chứ
Từ khi chịu cái khổ lạ lùng lại được cái sướng lạ lùng
Sau khi sướng lại quên hết nỗi gian khổ ngày xưa
Chẳng lo ông chài khua chèo bị rít
Sóng đào bát ngát dâng ngập bờ cát phẳng
Vốc bên trái, sờ bên phải, thăm dò nhị hoa
Con oanh chẳng ngừng luồn, con bướm chẳng ngăn cản
Ngọc ngứa, hương gãi, không còn thẹn thùng
Trên ôm, dưới siết, cuộn lại tròn vo
Cuộc phong tình tràn ngập, lòng hoa bướm háo hức
Chỉ sợ rời ‘chúa hoa’ trong khoảnh khắc.
Kẻ man di thật thà, rất nhiều khi lên cơn hứng
Chỉ biết đâm dùi, chứ không biết nhẹ nhàng ve vuốt
Cảnh đời mây nổi, tựa như khách qua đường
Cả đời được mấy lúc hưởng trọn giấc xuân
Thú chăn gối không phân biệt người Kinh, người rợ
Si ngây chuốc lấy danh hão, người ngọc lỡ lầm
Không thấy đám phấn son ở Cẩm Cơ sao
Sau khi quân Tây Sơn đi, có mấy thằng quay lại?
Ai nấy hãy đem việc này nói rõ với chị em:
Lấy chồng thì cứ sớm lấy bọn Tây Sơn ấy."
Công chúa ngây thơ trong sáng chưa biết gì mà ông Huệ hấp tấp quá, đè ra mần thịt luôn. Nàng rất đau đớn và tức giận, thô lỗ đến thế là cùng. Nhưng sống với nhau lâu rồi… cũng quen. 6 năm chung chăn gối, nàng hạ sinh cho vua một bé trai và một bé gái kháu khỉnh.
Có thể buổi đầu gặp mặt còn nhiều ác cảm, nhưng khi hai ta về một nhà thì lại khác. Ngày Quang Trung băng hà, Ngọc Hân như sụp đổ. Nàng khóc thương người chồng anh hùng đến cạn nước mắt, trái tim như vỡ tan ngàn mảnh. Một nửa tâm hồn nàng như đã chết đi vào cái đêm tháng 9 ấy. Kỷ niệm ngày hai vợ chồng còn bên nhau quay về. Đó là những ngày khi thanh thản chung vui hạnh phúc, khi phải lo toan những điều thường nhật, những điều bình thường như với bất cứ một đôi vợ chồng nào khác.
Ông tuy bên ngoài thô dữ nhưng bên trong lại tinh tế, hết lòng yêu thương vợ. Nhớ hôm nhà vua đại phá quân Thanh, giữa không khí thắng lợi tưng bừng vẫn không quên cho người mang một cành đào cấp tốc đưa về Phú Xuân cho người bạn đời. Nguyễn Huệ mất đi là một tổn thất không gì bù đắp được cho Ngọc Hân.
Cảnh ly biệt nhiều phần bát ngát,
Mạch sầu tuôn ai tát cho vơi?
Càng trông càng một xa vời,
Tấc lòng thảm thiết, chín trời biết chăng?
(Ai tư vãn)
Bảy năm sau khi Quang Trung qua đời, một đêm ông hiển linh về điện Kim Tiền, đến bên giường vợ. Bàn tay thô ráp của người anh hùng nhẹ nhàng đưa lên má người vợ yêu dấu của mình, lau khô những giọt nước mắt chưa phai. Quang Trung khẽ nắm lấy tay nàng, Ngọc Hân giật mình tỉnh giấc và nhận ra là ai đang ngồi cạnh bên. Nàng bật dậy ôm chặt lấy chồng, không muốn buông ra. Nàng bật khóc rưng rức như đứa trẻ, lưng run theo từng tiếng nấc, như trút đi bao nhiêu thương nhớ của nhiều năm đằng đẵng đợi chờ. Quang Trung chỉ im lặng ngồi đó, lặng lẽ vuốt tóc vợ hiền. Lát sau ông nói:
-Đi cùng ta nhé, Ngọc Hân?
Quang Trung dịu dàng nhìn vào mắt vợ. Ngọc Hân thổn thức gật đầu, rồi đứng dậy đi theo ông. Nhà vua cầm tay vợ đi về phía cửa sổ của điện Kim Tiền. Rồi hai người đi mãi đi mãi, đi đến khi mất hút trong những vì sao trên trời đêm.
“Dù cho cuộc đời đầy những biển lớn dập vùi
Em vẫn yêu và chờ mãi anh
Vẫn yêu và tin một ngày mai
Mình cùng nhau chung bước trên thiên đàng…”
