Người Việt mình vóc người nhỏ bé, so về sức mạnh thì không bằng các dân tộc xứ lạnh phương bắc, bù lại đầu óc rất nhạy bén và nhanh trí, nói thẳng ra là ranh ma, nên nghệ thuật quân sự làm nên tên tuổi của Việt Nam chỉ tóm gọn ở 2 chữ: phục kích.
Địa hình nước ta như trong ảnh này rất phổ biến. Núi thì không cao nhưng cheo leo hiểm trở, cây cối và đầm lầy rậm rạp, thêm nhiều sông ngòi chạy cắt ngang. Quân mình cứ việc tính toán thời gian giặc hành quân sang rồi đặt bẫy, khi nó đạp bẫy thì mình từ bốn phương tám hướng xuất hiện để liên hoan xác thịt. Ví dụ: Bạch Đằng, Chi Lăng, Rạch Gầm - Xoài Mút, Dạ Trạch... Hoặc khi chúng nó không cảnh giác thì tung quân ra đánh. Ví dụ: Ngọc Hồi - Đống Đa, vv
Thực tế có những trận mình thử phang nhau trực tiếp với giặc rồi nhưng thường là từ chết tới bị thương. Như trận Bình Lệ Nguyên là trận đánh duy nhất với quân Mông Cổ tinh nhuệ thuần chủng. Đây là đội quân làm cỏ cả châu Âu, chinh chiến trăm trận, kinh nghiệm đầy mình. Vua tôi nhà Trần hổ báo trẻ trâu ỷ có voi lớn quân đông mà đánh càn. Kết quả là nhà Trần bị đập cho tan tác, bỏ cả Thăng Long mà chạy.
Hoặc như khi Hồ Quý Ly bị quân Minh đánh. Thay vì chọn cách đánh du kích, bỏ hết tất cả để lên rừng, thì lại cho xây thành Tây Đô ở Thanh Hóa để cố thủ. Mà phòng thủ trong thành chưa bao giờ là thế mạnh của Việt Nam. Bỏ sở trường để dùng sở đoản, thế là bị hốt xác nhanh chóng.
